به گزارش خبرنگار ایمنا، مهدی خادم ثامنی، مدیرکل دفتر پسماند سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: “آییننامه کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی” به کاهش ورودی لندفیلها، افزایش یازیافت و رسیدن به هدف پسماند صفر(zero waste) کمک میکند.
مدیرکل دفتر پسماند سازمان حفاظت محیط زیست افزود: ایران صنایع پتروشیمی قدرتمندی دارد، تولید کیسههای پلاستیک مقرون به صرف است و بحث این نیست که تولید نشوند، بلکه باید ضخامت بیشتری داشته باشند، چندبار مصرف باشند و به راحتی بازیافت شوند. از طرفی کیسههای پارچهای و کاغذی سازگار با محیط زیست مصرف آب بالایی دارند و نسبت به پلاستیک بسیار آببر است چرا که منشأ گیاهی دارد و گیاهی که کیسه از آن ساخته شده آب، سم و کود مصرف کرده است.
درویش ادامه داد: گروههایی که منفعت آنها در بخش زباله است، به دلیل پرداخت نکردن حق بیمه، نبود رعایت حقوق اخلاقی کارگران به خصوص در بهکارگیری اکثر اتباع بیگانه با صرف هزینههای اندک، اقدام به جمعآوری پلاستیک از سطح شهرها میکنند، اما در حفظ محیطزیست از اپلیکیشنها و افراد متخصص استفاده نمیشود.
وی درباره اینکه پلاستیکها با آلایندگیهای بسیار بالا بدون تجزیه، سالها در طبیعت با مخاطرات زیستمحیطی ماندگار است، افزود: بعضی پلاستیکها پس از تجزیه مورد مصرف پرندگان و دام قرار میگیرد که با آلودگی این موجودات و ورود آنها به زنجیره غذایی مورد استفاده انسان، آنها را نیز آلوده میکند.
وی درباره سمی بودن کیسههای پلاستیکی گفت: کنوانسیون جهانی پلاستیک اعلام کرده است که پلاستیکها شامل یک سری ترکیبات سمی هستند که به مرور زمان میتوانند محیط زیست و بهویژه آبهای دریایی را آلوده کنند. در کنوانسیون بازل (کنوانسیون انتقال برونمرزی پسماندهای خطرناک) نیز پسماندهای پلاستیکی که سابقاً در الحاقیه ۹ بودند، به الحاقیههای ۲ و ۸ رفته است، یعنی در گروه پسماندهای خطرناک قرار گرفته است. البته اثبات این مورد مستلزم یک سری آزمایشات بر روی پلاستیک است.
وی در رابطه با ماده دو آئیننامه کاهش کیسههای پلاستیکی گفت: بر اساس این ماده وزارت صمت موظف است تدابیری را در نظر بگیرد که طبق آن تولیدکنندگان کیسههای پلاستیکی با ضخامت کمتر از ۲۵ میکرون در یک بازه زمانی پنج ساله این پلاستیکها را به کیسههای زیست تخریبپذیر تبدیل کنند. در این ماده یک برنامه تشویقی برای تولیدکنندگان پلاستیک با ضخامت کمتر از ۲۵ میکرون در نظر گرفته شده که وزارت اقتصاد و دارایی، سازمان محیط زیست و وزارت صمت باید این برنامه را تدوین کنند.
وی با اشاره به آئیننامه کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی افزود: در این آئیننامه، کیسههای پلاستیکی را کیسههایی تعریف کردیم که از مواد پلیمری ساخته شده که اغلب از جنس پلیاتیلن یا پلیپروپنها هستند. ما دو نوع کیسه سازگار با محیط زیست و کیسههای زیست تخریبپذیر را داریم. کیسههای زیست تخریبپذیر بر اساس تجزیه میکروارگانیسمها به ترکیبات آب، Co۲ و سایر ترکیبات غیرمضر تبدیل میشوند که این تجزیه بستگی به شرایط محیطی، دما و رطوبت کمتر از یک سال زمان میبرد. کیسههای سازگار با محیط زیست نیز کیسههای کاغذی یا پارچهای هستند.
وی تصریح کرد: در ماده ۵ آئیننامه تأکید شده که وزارت صمت و وزارت کشور از اقدامات خود به سازمان حفاظت محیط زیست گزارش دهند. ماده ۶ نیز به تدوین استاندارد برای تشخیص کیسههای زیست تخریبپذیر اشاره دارد. در حال حاضر استانداردی را برای تشخیص اینکه یک کیسه پلاستیکی تخریبپذیر است یا خیر نداریم اما دفتر پسماند سازمان محیط زیست با همکاری دانشگاه علم و صنعت در نظر دارند تا این کار را در اسرع وقت انجام دهند.
خادم ثامنی اضافه کرد: در ماده ۳ آئیننامه آمده است که وزارت صمت و وزارت کشور موظف شدهاند در راستای کاهش تولید پسماند و کاهش تولید و توزیع کلاسهای پلاستیکی ظرف سه ماه شیوهنامههایی را تدوین کنند. بر این اساس توزیع رایگان کیسههای پلاستیکی به جز در میوهفروشیها ممنوع میشود. در قسمت دوم ممنوعیت توزیع کیسههای پلاستیکی با ضخامت کمتر از ۲۵ میکرون را داریم که شامل همه اصناف از جمله میوهفروشیها است. در فروشگاههای زنجیرهای ممنوعیت توزیع کیسههای پلاستیکی با ضخامت کمتر از ۶۰ میکرون مطرح است؛ کیسههای کمتر از این مقدار بسیار سبک بوده و با باد به راحتی جابهجا میشوند و مدیریت آنها دشوار است.
این کنشگر محیطزیست درباره آثار مخرب میکروپلاستیکها بر محیطزیست و سلامت انسان و سایر موجودات، خاطرنشان کرد: میکروپلاستیکها میتواند تا سالها بهراحتی وارد آب، غذا و بدن انسانها شود و به شدت برای سلامتی خطرناک باشد، طبق پژوهشهایی میزان زیادی میکروپلاستیک در ارتفاعات کوه راکی، کوهستانهای آلپ و ارتفاعات هیمالیا مشاهده شده که حتی پژوهشگران را متعجب کرده است؛ چراکه ممکن است این پلاستیکها تا صدها سال به شکل ذرات ریز با آسیبپذیری به محیطزیست همچنان در طبیعت ماندگار باشد.