ما برای بسط فرهنگ کتابخوانی مسابقات مفصل کتابخوانی در سراسر کشور برگزار میکنیم و در نمایشگاههای متعدد شهرستانی، استانی، ملی و بینالمللی را شرکت میکنیم. چون موضوع مربوط به نشر است. سعی میکنیم با همه ناشرین ارتباط داشته باشیم. در مورد پخش هم همینطور؛ تا کتابهای تولیدی را بتوانیم در جاهای مختلف عرضه بکنیم. بحث کنگرهها و جشنوارهها هم در راستای همین بحث ترویج کتابخوانی مطرح میشود. مثلا بیست و چهارمین کنگره شعر دفاعمقدس میخواهد برگزار بشود و شاعران خوب به خصوص جوانان ما استقبال خوبی از شعر مقاومت و دفاع مقدس دارند. «جایزه ادبی یوسف» داستانهای کوتاه دفاع مقدسی است که استقبال خوبی خصوصا نسل جوان از آن دارد. اینها خودش تمرین است. یعنی در سطح استانی شروع میشود تا به ملی میرسد. کنگره ادبیات پایداری داریم که نگاهش کاملا پژوهشی و تحقیقاتی است و در دانشگاه ملی کرمان تعریف شده است و مقالات علمی در سراسر کشور با موضوعات مختلف را جمعآوری میکنند. انتخاب کتاب سال دفاع مقدس هم از دیگر رخدادهایی است که برگزاری آن بر عهده ما است. همان طور که انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی یا جایزه پروین و … خوب هستند به نظرم انتخاب کتاب سال دفاع مقدس هم جایگاه فرهنگی خوبی در نزد اهالی قلم دارد و در جشنواره کتاب سال دفاع مقدس ۱۴۰۱، کتابهای چاپ شده در سالها ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ را داوری میکنیم با قریب به ۵۰۰۰ عنوان کتاب رسیده و برای این کار از بهترین کارشناسان و داوران انتخاب استفاده میکنیم.
تشخیص اینکه ما چه چیزی برای آن طرف نیاز داریم این مربوط به بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس میشود و کتبی که در کشور دارد تولید میشود. با نظام بعث صدام و عراق هشت سال جنگ کردیم. الان باید چه خوراکی به ملت عراق بدهیم. این خوراک باید یک خوراک فرهنگی انسجام بخش بین ملت ایران و عراق باشد. یا ملتهای عرب که این همه تبلیغات منفی در رابطه با فارس و عرب و عجم انجام میدهند و کشورهای دیگر. اینها همان نیازشناسی درستی است که باید انجام بشود و کتابهای خوب و فاخری که الهام بخش باشد تولید بشود.
برای ترجمه یک کتاب ۳۶۰ صفحهای به مترجم گفتیم ۱۴۰-۱۵۰صفحهاش نیاز نیست ترجمه بشود. یعنی این صفحات اگر ترجمه بشود و به آن طرف برود نتیجه عکس خواهیم گرفت. بخشی هم مربوط به کارهای تخصصی است. مفاهیم و موضوعاتی که مربوط به آداب و رسوم و آن چیزی که در ادبیات و آداب ما هست و با آن طرف مغایرت دارد که باید همسان سازی بشود و همسان سازی هم منوط به آن مترجم و کارشناسان ناظر بر ترجمه و بحث مهندسی است.
با برگزاری جشنواره کتاب سال دفاع مقدرس، ضمن جریانسازی درباره کتاب کتاب دفاع مقدس و مقاومت، ضعفها و قوتها در حوزه کتاب دفاع مقدس را شناسایی و خادمین عرصه کتاب دفاع مقدس را به جامعه معرفی میکنیم.
یک بخش مهم کار، ترجمه آثاری است که ما تولید میکنیم که به ترجمه در بیرون از مرزهای ما دارند. اینجا چند چیز باید با هم مرتبط شوند. ما نیاز آن طرف را باید بسنجیم، چون میخواهیم برای فرهنگ، رسوم و اقوام دیگری از خودمان صحبت بکنیم بنابراین نیاز به آداب شناسی دارد و باید از این لحاظ خوب عمل بکنیم. ثانیا حتما باید با ناشر آن طرف ارتباط برقرار بکنیم. این ارتباط داخل به خارج باید ایجاد بشود و نیاز دارد که چند مجموعه بنشینند ارتباط موثری ایجاد بکنند که در رأس آن سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است که در حوزه کشورهای اسلامی خیلی میتواند موثر باشد. همچنین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که اداره کل کتاب آن مرتبط با این قضیه است و حتی رایزنهای نظامی که ما آن طرف داریم هم میتوانند به ما کمک کنند و سیاستگذاری کنند.
درباره بحث ترجمه آثار دچار یک نوع بیبرنامگی هستیم؛ البته این سالها، برنامهها خوب پیش رفته و جهش خوبی داشتیم. انتظار دارید وقتی میگویید ترجمه؛ یا ترجمه به داخل است یا به بیرون. در ترجمه به داخل، مثلا توسط بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس در دنیا کتبی چاپ بشود که جوهرهای مقاومت، ایثار، ازخودگذشتگی و مسائل این چنینی را در قالب جنگها ارائه بکند و ما استقبال میکنیم و نمونهای از این را هم داشتیم. کتابی در لبنان کار شده بود و حوزه مشارکت زنان در دفاع مقدس بنیاد به کمک خود بچههای لبنان این کتاب را ترجمه کرد و در کشور استقبال خوبی از آن شد. سوژه هم سوژه خوبی بود.
در سازمان ادبیات و تاریخ در بعد ادبی چند کار بزرگ داریم که در رأس آن، تولید و نشر کتابهای دفاعمقدسی هست. در تولید کتاب برای اینکه به ناشران کمک بدهیم خودمان سوژههای خوبی را شناسایی میکنیم در استانها میسپاریم به دست نویسندگان و حتی نوقلمان تا بچهها بیایند کار نویسندگی انجام دهند و کتاب بنویسند. تولیدات ما هم زیاد است. در سال ۱۴۰۰، حداقل ۱۷۰۶عنوان کتاب تولید کردیم. این تولید در کل کشور و ۳۱ استان و سازمانهای وابسته به بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس انجام شده است.
سازمان ما علاوه بر حوزه ادبیاتی در حوزه تاریخ هم فعالیت میکند. تاریخ توصیفی جامع دفاع مقدس را در آغاز نوشتنش قرار داریم که برای همه ملت ایران مهم است و حتی به درد ترجمه هم میخورد. ضمن اینکه معتقدیم همه استانهای ما یک نقش مستقلتری در ذیل نقش اساسی و ملی ایفا کردند لذا نقش استانها در دفاع مقدس را در حال نگارش هستیم و امسال بین ۵ تا ۶ عنوان کتاب از دل این نوشتار میتواند بیرون بیاید و استانها میتوانند کتاب خودشان را بیرون بدهند و یک روز را میبینیم که یک کتاب جامع از نقش هر استان در هشت سال دفاع مقدس را بتوانم ارائه کنیم.