انعکاس نور نبوی در آینه شعر فارسی/ شاعران ایران زمین در وصف حضرت محمدمصطفی (ص) چه گفته‌اند؟

مایه ده آدم تویی میوۀ دل مریم تویی
همشهری زمزم تویی یا قبلة الله فی العجم

در ادبیات کهن فارسی، شاعران بنام و مشهور زیادی ارادت قلبی و احساس خالصانه خود را درباره پیامبر(ص) در قالب شعر بیان کردند که شامل حافظ، سعدی، مولانا، جامی، سنایی، محتشم کاشانی، ناصر خسرو، ملک‌الشعرای بهار و …. بسیاری از شاعران دیگر می‌شوند.

هر نفس آواز عشق می‌رسد از چپ و راست
ما بفلک می‌رویم عزم تماشا کراست

آمده مجموع در ظلال محمد(ص)

روحی فداک ای محتشم لبیک لبیک ای صنم
ای رای تو شمس‌الضحی وی روی تو بدرالظلم

بخت جوان یار ما، دادن جان کار ما
قافله سالار ما فخر جهان مصطفاست

خود ز فلک برتریم وز ملک افزون تریم
زین دو چرا نگذریم؟! منزل ما کبریاست

مهمترین شعری که همیشه از پیامبر(ص) گوشه ذهنمان داریم و به یاد می‌آوریم، مربوط به غزل لسان الغیب حافظ شیرازی با این ابیات است:

سنایی غزنوی، متولد قرن پنجم و ششم هجری و جزو شاعرانی است که بعضی معتقدند برای اولین بار مضامین عرفانی را وارد شعر خود کرده نیز شعری در مدح پیامبر سروده است:

عطار نیشابوری نیز در بخشی از اشعار خود به ماجرای معراج حضرت محمد(ص) اشاره کرده است:

انعکاس نور نبوی در آینه شعر فارسی/ شاعران ایران زمین در وصف حضرت محمدمصطفی (ص)  چه گفته‌اند؟

در نظر قدر با کمال محمد (ص)

لیله اسرى شب وصال محمد (ص)

مولانا نیز با ابیاتی که خوانندگان مشهوری آن را بازخوانی کرده‌اند و برای ما آشناست، این چنین پیامبر(ص) را ستوده است:

طرف رویت به خط سبز بود لوح کلیم
که برو کرده یدالله رقم آیات جمال

مصطفایی به صفای دو رخ و لعل تو آل
ابرو و خال سیاه تو هلال است و بلال

عبدالرحمن جامی، متولد قرن نهم هجری و مؤلف کتاب «بهارستان» نیز با ابیات زیر محبت خود نسبت به اهل بیت را ابراز کرده است:

سرو نباشد به اعتدال محمد (ص)

قدر فلک را کمال و منزلتى نیست

به گزارش خبرنگارحوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، شعر فارسی تنها شکل بومی به تمام معنا برای تجلی زیبایی‌های موجود در اخلاق و سیره پیامبر(ص) است؛ چون از معدود اشکال هنری بیان احساسات و درونیات است که خلاف سایر هنرها مانند آثار نمایشی و فیلم، موجودیت خود را از دیگر جاها وام نگرفته و ساختار و قالب‌های مشخص و قاعده‌مندی نظیر غزل، قصیده، رباعی و دوبیتی دارد که علاوه بر این، شعر نو هم گاهی روایتگر اوصاف پیامبر(ص) بوده است.

سعدی؛ استاد سخن و یکه‌تاز عرصه شعر فارسی و نثر مسجع نیز با این ابیات ارادت قلبی خود را به پیامبر(ص) ابراز کرده است:

انتهای پیام/


منبع: https://ana.press/fa/news/809245/%D8%A7%D9%86%D8%B9%DA%A9%D8%A7%D8%B3-%D9%86%D9%88%D8%B1-%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%88%D8%B5%D9%81-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C-%D8%B5-%DA%86%D9%87-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF

سیمای پیامبر اسلام به ویژه در آثار شاعرانی که سبک عرفانی دارند، بیشتر نمایان شده و اکثر آنها معمولا قبل از آغاز دفتر شعری خود بعد از آوردن نام خدا از حضرت محمد(ص) و ائمه اطهار یاد می‌کنند.

دل رمیده ما را رفیق و مونس شد

در این مطلب بخش‌هایی از اشعار این شاعران نامی که به نوعی مدح و نعت نبی مکرم اسلام(ص) نیز محسوب می‌شود و به آن اشعار نبوی هم می‌گویند، مرور می‌کنیم.

گوهر پاک از کجا! عالم خاک از کجا!
بر چه فرود آمدیت؟ بار کنید این چه جاست؟

ما بفلک بوده‌ایم یار ملک بوده‌ایم
باز همانجا رویم جمله که آن شهر ماست

به طور کلی، شاعران شعر کلاسیک و معاصر همچون افضل الدین بدیل خاقانی شروانی، امیری فیروز کوهی، اخوان ثالث، شهریار، مهرداد اوستا، حمید سبزواری، احمد عزیزی، سعیدی کیاسری، علی معلم و… هریک به نحوی محبت خود را نسبت به اهل بیت بیان کردند و این چشمه همواره جوشان است.

نگارِ من که به مکتب نرفت و خط ننوشت

ستاره‌ای بدرخشید و ماهِ مجلس شد

گزینم قرآن است و دین محمد
همین بود ازیرا گزین محمد
یقینم که من هردوان را بورزم
یقینم شود چون یقین محمد

صد جهان جان منتظر بنشسته‌اند
در گشاده دل به تو در بسته‌اند

ناصر خسرو قبادیانی صاحب کتاب‌های متعدد از جمله زادالمسافرین نیز اشعاری برای پیامبر(ص) سروده است:

دانم که از بیت‌اللهی شیری بگو یا روبهی
در حضرت شاهنشهی بوالقاسمی یا بوالحکم

سیمای ‌‌‌‌پیامبر در شعر فارسی

به غمزه مسئله‌آموزِ صد مُدَرِّس شد

یک شبی در تاخت جبریل امین
گفت ای محبوب رب العالمین

آدم و نوح و خلیل و موسى و عیسى

وعده دیدار هر کسى به قیامت

روز قیامت نگر مجال محمد (ص)

ماه فرو ماند از جمال محمد (ص)

صورت بینی ِسیمین تو اشک نبی است
که رُخت گشته دو نیمه است ازو ماه مثال

عرصه گیتى مجال همت او نیست